Uprawa współrzędna to termin dobrze znany wszystkim ogrodnikom prowadzącym uprawy ekologiczne. Ale czym tak naprawdę jest?
Współrzędna uprawa roślin jest jednym ze sposobów uprawy, w którym różne rośliny sadzimy w jednym miejscu (rabacie, części ogrodu). Aby jak najbardziej ekonomicznie wykorzystać miejsce oraz ograniczyć zużycie chemicznych środków ochrony roślin musimy dobierać rośliny w zależności od ich wymagań, charakterystyki i podatności na choroby. Jeśli odpowiednio posadzimy gatunki, które wybraliśmy na daną rabatę (według zasad uprawy współrzędnej) wydobędziemy z ich sąsiedztwa dużo korzyści, rośliny będą zdrowsze, większe i nie będą potrzebować chemicznych środków do ochrony przed szkodnikami.
Warzywa rosnące obok siebie oddziałują na siebie wzajemnie – pozytywnie i negatywnie.
Możemy to wykorzystać, stosując właśnie uprawę współrzędną. Powinniśmy dobrać rośliny tak, aby konkurencja między nimi była jak najmniejsza, a pomoc jak największa. Wymaga to jednak doświadczenia, ale przede wszystkim dobrego planowania.
Główne zasady uprawy współrzędnej:
– nie sadzimy w sąsiedztwie roślin (warzyw) z tej samej grupy i rodziny (mają one podobne wymagania i będą ze sobą konkurować o te same składniki pokarmowe)
– nie sadzimy obok siebie warzyw o wysokich wymaganiach pokarmowych i wodnych
– sadzimy obok siebie warzywa o różnym zasięgu systemu korzeniowego (będą pobierać składniki z różnych warstw gleby)
– sadzimy rośliny odstraszające szkodniki (czosnek, aksamitka)
– dobrze jest na rabacie posiadać także rośliny motylkowate (groch, fasola), ich korzenie wchodzą w symbiozę z bakteriami, przez co zwiększają zawartość cennego azotu w glebie.
Czym się kierować przy doborze towarzystwa?
Najlepiej jest znać wszystkie chemiczne i fizyczne właściwości roślin. Nie każdy jednak ma czas na studiowanie tematów ogrodniczych w aż tak zaawansowanym stopniu. Z pomocą więc przychodzi tabela z wybranymi gatunkami oraz ich “dobrymi i złymi” sąsiadami:
Ciekawostką jest, że niektóre zioła posadzone obok konkretnych warzyw poprawiają nawet ich smak. Jest tak w duetach: groch – koper ogrodowy, pomidor – pietruszka, cebula – koper ogrodowy, sałata – cząber ogrodowy.
Odpowiedni sąsiad na rabacie to skarb. Lepsze wykorzystanie miejsca, ochrona przed chorobami i szkodnikami oraz lepsze plony powinny zachęcić wszystkich do spróbowania uprawy współrzędnej w swoim ogrodzie.